Czerń krzyżowych – groźna dla rzepaku!

Czerń krzyżowych to popularna choroba rzepaku wywołana przez grzyby z rodzaju Altenaria. Wysoka wilgotność powietrza, ciepło to warunki w których choroba rozwija się doskonale atakując wówczas bardzo intensywnie rzepak, a straty w plonie mogą sięgać nawet powyżej 20% szacowanego plonu. Czerń krzyżowych zaliczana jest do częstych problemów w uprawie rzepaku.

Czerń krzyżowych – jak ją rozpoznać

Choroba nie wybiera, również w przypadku rzepaku. Porażeniu czernią krzyżowych ulegają rośliny we wszystkich fazach rozwojowych. Porażeniu mogą również ulec wszystkie części rośliny – łuszczyny, łodygi i liście noszą ślady infekcji.

• Ciemnobrunatne plamy na siewkach rzepaku

• Charakterystyczne współśrodkowe kręgi na plamach

• Ciemne plamy na łodygach, niewielkie, podłużne jak i owalne, powiększają swój zasięg wraz z rozwojem choroby.

Czerń krzyżowych – znaczenie

Omawiana choroba rzepaku ma wysokie znaczenie na jakość i ilość plonu. Ponad dwadzieścia procent, tyle mogą wynosić straty spowodowane rzez ten patogen. Czerń krzyżowa doskonale rozwija się na łuszczynach przerastając struktury rośliny i prowadząc do zniszczenia ich młodszych sztuk. W lepiej rozwiniętych łuszczynach częściej pękają, czego skutkiem jest osypywanie się nasion. Łuszczyny nie wykształcają prawidłowo nasion, co również nie pozostaje bez wpływu na plon.

Jak atakuje czerń krzyżowych

Czerń krzyżowych rozwija się doskonale gdy mamy do czynienia z wysoką wilgotnością powietrza oraz ciepłymi dniami. Już 3 dni sprzyjających warunków temperaturowych i wilgotnościowych  są wystarczające by nastąpił wzmożony rozwój choroby.

Rośliny żywicielskie są nośnikami i źródłem infekcji, również resztki pożniwne, szczególnie te źle zagospodarowane. Roślina jest atakowana przez naturalne otwory – aparaty szparkowe. Bramą do zakażenie są również otwory pozostawione przez szkodniki. Szczególnie duże znaczenie ma tutaj żerowanie larw chowacza podobnika w łuszczynach. Owad ten pozostawia otwór w każdej łuszczynie. Nie dość, że nasiona są uszkodzone przez larwę to dochodzi do zarażenia grzybem.

Czy można zapobiegać tej chorobie?

Można i warto stosować się do zasad, które pomogą ograniczyć ryzyko wystąpienia tej, ale i innych chorób, a w przypadku porażenia czernią krzyżową ograniczyć jej skutki.

• Prawidłowa agrotechnika uprawy przedsiewnej

• Zagospodarowanie resztek pożniwnych

• Wybieranie zdrowego, sprawdzonego materiału siewnego

• Zmianowanie i dobieranie odmian o większej odporności

• Stosowanie zapraw do materiału siewnego

• Ochrona chemiczna – fungicydowe

• Zwalczanie szkodników (chowacze, mszyca)